Fundusz alimentacyjny

ŚWIADCZENIE Z FUNDUSZU ALIMENTACYJNEGO

            Świadczenie z funduszu alimentacyjnego stanowi system wspierania osób uprawnionych do alimentów środkami finansowymi z budżetu państwa.  Świadczenie z funduszu alimentacyjnego przysługuje osobom uprawnionym w przypadku bezskutecznej egzekucji przez komornika zasadzonych alimentów.  Bezskuteczną jest egzekucja, w wyniku której w okresie ostatnich dwóch miesięcy nie wyegzekwowano pełnej należności z tytułu zaległych i bieżących zobowiązań alimentacyjnych; za bezskuteczną egzekucję uważa się również niemożność wszczęcia lub  prowadzenia  egzekucji  alimentów  przeciwko dłużnikowi  alimentacyjnemu  przebywającemu  poza  granicami  Rzeczypospolitej  Polskiej, w szczególności z powodu:

1. braku podstawy prawnej do podjęcia czynności zmierzających do wykonania tytułu wykonawczego w miejscu zamieszkania dłużnika,
2. braku możliwości wskazania przez osobę uprawnioną  miejsca zamieszkania dłużnika alimentacyjnego za granicą.

            Świadczenie z FA przysługuje osobie uprawnionej do ukończenia przez nią 18 roku życia albo w przypadku gdy uczy się w szkole lub szkole  wyższe j do  ukończenia  przez  nią  25  roku  życia,  albo  w przypadku posiadania orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności - bezterminowo.

            Aby otrzymać świadczenie z funduszu alimentacyjnego dochód na osobę w rodzinie  nie może przekroczyć kwoty 725,00 złotych. Wyższe kryterium dochodowe dla świadczeń z funduszu alimentacyjnego ma obowiązywać w okresie świadczeniowym 2019/2020. Świadczenia będą przysługiwać, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie nie przekroczy kwoty 800,00 złotych. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują w wysokości bieżąco ustalonych alimentów,  jednakże nie wyższej niż 500,00 złotych.

            Wnioski o ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego na nowy okres świadczeniowy są przyjmowane od dnia 1 sierpnia. W przypadku, gdy osoba ubiegająca się o świadczenia z funduszu alimentacyjnego na nowy okres świadczeniowy złoży wniosek wraz z dokumentami do dnia 31 sierpnia, ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego oraz wypłata świadczeń przysługujących za miesiąc październik następuje do dnia 31 października. W przypadku, gdy osoba ubiegająca się o świadczenia na nowy okres świadczeniowy złoży wniosek wraz z dokumentami w okresie od dnia 1 września do dnia 31 października, ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego oraz wypłata świadczeń przysługujących za miesiąc październik następuje do dnia 30 listopada.

KWOTY  ZWRÓCONE  PRZEZ  DŁUŻNIKÓW  ALIMENTACYJNYCH

            Świadczenia z FA mają charakter zwrotny. Dłużnik alimentacyjny jest zobowiązany do zwrotu organowi właściwemu wierzyciela należności w wysokości świadczeń z FA wypłaconych osobie uprawnionej łącznie z odsetkami ustawowymi, które są naliczane od dnia następnego po dniu wypłaty świadczeń, do dnia spłaty całości należności dłużnika wobec gminy z tego tytułu.

            Z kwoty zwróconej przez dłużnika 60 % kwoty zwrotu oraz ustawowe odsetki stanowią dochód budżetu państwa, natomiast pozostałe 40 % to dochód własny gminy wierzyciela.

ZALICZKA ALIMENTACYJNA

            Z dniem 30-09-2008 roku przestała obowiązywać ustawa z dnia 22 kwietnia 2005 r. o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej. Dnia 01-10-2008 r. weszła w życie ustawa o pomocy osobom uprawnionym do alimentów i od tego momentu alimenty na osoby uprawnione były wypłacane jako świadczenie z funduszu alimentacyjnego, a nie jako zaliczka alimentacyjna.

            Pomimo tej zmiany obowiązkiem Gmin jest wyegzekwowanie wypłaconej zaliczki alimentacyjnej za okres od wejścia w życie do 30-09-2008 roku.

POSTĘPOWANIE WOBEC DŁUŻNIKÓW ALIMENTACYJNYCH

            W związku z realizacją ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów szeroki zakres zadań związany jest z prowadzeniem postępowania wobec dłużników alimentacyjnych. Ustawa zobowiązuje Gminy do podejmowania działań zmierzających do wyegzekwowania od dłużników alimentacyjnych należności wypłaconych z FA osobom uprawnionym.

            Celem regulacji zawartych w ustawie jest skoordynowanie działań wierzycieli, sądów, komorników sądowych i innych instytucji mających na celu poprawę efektywności w zakresie egzekucji zasądzonych alimentów. 

Działania te dotyczą:

1. ścisłej współpracy gminy wierzyciela z gminą dłużnika alimentacyjnego

            Gmina Kościelec będąc organ właściwym wierzyciela (OWW) każdorazowo zobowiązana jest w sytuacji przyznania osobie uprawnionej świadczenia z FA do występowania do organu właściwego dłużnika (OWD) alimentacyjnego z wnioskiem o podjęcie działań wobec dłużnika alimentacyjnego.

Ponadto przekazuje  do  OWD i dłużnikowi alimentacyjnemu:

1. informację o przyznaniu osobie uprawnionej świadczeń z funduszu alimentacyjnego;
2. informację o wysokości zobowiązań dłużnika alimentacyjnego wobec Skarbu Państwa z tytułu:

• wypłaconych osobie uprawnionej świadczeń z funduszu alimentacyjnego na podstawie ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów,
• wypłaconych osobie uprawnionej na podstawie ustawy z dnia 22 kwietnia 2005 r. o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej (Dz. U. Nr 86, poz. 732 z późn. zm.) zaliczek alimentacyjnych,
• wypłaconych na podstawie ustawy z dnia 18 lipca 1974 r. o funduszu alimentacyjnym (Dz. U. z 1991 r. Nr 45, poz. 200, z późn. zm.) świadczeń z funduszu alimentacyjnego.

2. ścisłej współpracy gminy dłużnika z gminą wierzyciela

            W sytuacji gdy Gmina Kościelec jest organem właściwym, na terenie której mieszka dłużnik alimentacyjny to spoczywa na niej wiele obowiązków wynikających z ustawy, a mianowicie:

1. Organ właściwy dłużnika przeprowadza wywiad alimentacyjny, w celu ustalenia sytuacji rodzinnej, dochodowej i zawodowej dłużnika alimentacyjnego, a także jego stanu zdrowia oraz przyczyn niełożenia na utrzymanie osoby uprawnionej oraz odbiera od niego oświadczenie majątkowe.
2. Organ właściwy dłużnika przekazuje komornikowi sądowemu informacje mające wpływ na skuteczność prowadzonej egzekucji, w szczególności zawarte w wywiadzie alimentacyjnym oraz oświadczeniu majątkowym dłużnika alimentacyjnego.
3. W przypadku gdy dłużnik alimentacyjny nie może wywiązać się ze swoich zobowiązań z powodu braku zatrudnienia, organ właściwy dłużnika zobowiązuje go do zarejestrowania się jako bezrobotny albo jako poszukujący pracy w przypadku braku możliwości zarejestrowania się jako bezrobotny oraz informuje właściwy powiatowy urząd pracy o potrzebie aktywizacji zawodowej dłużnika.
   Jeżeli dłużnik alimentacyjny uniemożliwia przeprowadzenie wywiadu alimentacyjnego lub odmówił:

1. złożenia oświadczenia majątkowego,
2. zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotny albo poszukujący pracy,
3. bez uzasadnionej przyczyny, w rozumieniu przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, wykonywania prac społecznie użytecznych, prac interwencyjnych, robót publicznych, prac na zasadach robót publicznych albo udziału w szkoleniu, stażu lub przygotowaniu zawodowym dorosłych organ właściwy dłużnika wszczyna postępowanie dotyczące uznania dłużnika za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych.

            Jeśli organ właściwy dłużnika otrzyma kolejny  wniosek o podjęcie działań wobec tego samego dłużnika alimentacyjnego, przeprowadza z nim wywiad alimentacyjny oraz odbiera od niego oświadczenie majątkowe.

            W przypadku gdy organ właściwy dłużnika ustali na podstawie wywiadu alimentacyjnego lub oświadczenia majątkowego, że sytuacja dłużnika alimentacyjnego nie uległa zmianie, lub jeśli dłużnik alimentacyjny uniemożliwi przeprowadzenie tego wywiadu lub odmówi złożenia oświadczenia majątkowego, organ właściwy dłużnika nie informuje właściwego powiatowego urzędu pracy o potrzebie aktywizacji zawodowej dłużnika alimentacyjnego ani nie wszczyna postępowania dotyczącego uznania dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych, jeżeli poprzednio wydana decyzja o uznaniu dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych pozostaje w mocy.

            Decyzji o uznaniu dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych nie wydaje się wobec dłużnika, który przez okres 6 ostatnich miesięcy wywiązywał się w każdym miesiącu ze zobowiązań alimentacyjnych w kwocie nie niższej niż 50% kwoty bieżąco ustalonych w tytule wykonawczym alimentów.

            Gdy decyzja o uznaniu dłużnika za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych stanie się ostateczna, organ właściwy dłużnika:

• składa wniosek o ściganie dłużnika za przestępstwo określone w art. 209 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z późn. zm.) oraz
• po uzyskaniu z centralnej ewidencji kierowców informacji, że dłużnik alimentacyjny posiada uprawnienie do kierowania pojazdami, kieruje wniosek do starosty o zatrzymanie prawa jazdy dłużnika alimentacyjnego wraz z odpisem tej decyzji.

3. ścisłej współpracy z Komornikiem Sądowym prowadzącym postępowanie egzekucyjne

• organ właściwy wierzyciela, jak i organ właściwy dłużnika przekazuje istotne dla skutecznej egzekucji należności informacje, w tym pochodzące z przeprowadzonych wywiadów alimentacyjnych,
• korespondencja z Komornikiem Sądowym dot. ustalenia czy dłużnik alimentacyjny wywiązuje  w kwocie nie niższej niż 50% kwoty bieżąco ustalonych w tytule wykonawczym alimentów w związku z decyzją o uchylaniu się od zobowiązań alimentacyjnych,
• korespondencja z Komornikiem Sądowym dot. ustalenia adresu zamieszkiwania bądź pobytu dłużnika alimentacyjnego,
• organ właściwy wierzyciela w momencie wydania decyzji przyznającej świadczenie z FA zobowiązany jest do złożenia wniosku o wszczęcie bądź przyłączenie do egzekucji komorniczej.

4. przekazywanie do 5 biur informacji gospodarczej informacji gospodarczej o zobowiązaniu lub zobowiązaniach dłużnika alimentacyjnego wynikających z tytułów, o których mowa w art. 28 ust. 1 pkt. 1 i 2 tej ustawy, w razie powstania zaległości za okres dłuższy niż 6 miesięcy.